Zabytki


 Kościół parafialny „nowy”

             Pierwszy kościół pw. Św. Jana Nepomucena drewniany sytuowany był na terenie starego cmentarza. Wybudowany został w latach 1754-1757 z fundacji Anny i Konstantyna Ołtarzewskich, spalony w 1788 r.

            Obecny kościół (pod tym samym wezwaniem), zbudowany został w latach 1791-1795 wg projektu architekta Joachima Hempla, fundacji Wojciecha i Franciszki Bielskich – dziedziców dóbr Fajsławice. Budowa została rozpoczęta 4 czerwca 1791 r. Pierwsze nabożeństwo w nie wykończonym jeszcze kościele odbyło się w pierwszą niedzielę adwentową w 1792 r. Podczas Powstania Kościuszkowskiego w dniach 10-12 czerwca 1794r. kościół został ograbiony przez wojska rosyjskie. Zakończenie budowy kościoła – jak podają wszystkie materiały źródłowe nastąpiło w 1795 r.1

            Wg inwentarza dóbr kościelnych, który został sporządzony w 1830 r. kościół pokryty był gontem, liczył 21 sążni (ok. 37 m) długości i 8 sążni (ok. 14 m) szerokości. Podłoga ułożona była z nowych tarcic w 1830 r., sufit także był ułożony z tarcic, pokryty gipsem i pomalowany wapnem. Wejście główne znajdowało się od południa, a mniejsze od północy. Organy dwunastogłosowe zainstalowano w 1794 r. a odnowiono w 1836r. Kościół został prawie całkowicie zniszczony podczas batalii wojennej między 28 sierpnia a 2 września 1914 r. oraz w połowie lipca 1915 r. Odbudowy kościoła podjął się ksiądz proboszcz Emanuel Krzywicki w latach 1916-1920.3

            Kościół jest murowany z kamienia i cegły na rzucie wydrążonego prostokąta, ze ściętymi narożnikami od strony prezbiterium. Zewnątrz jest otynkowany, kryty dachem dwuspadowym z blachy. Po bokach znajdują się symetryczne rozmieszczone zakrystie wtopione w bryłę kościoła, z których jedna stanowi pomieszczenie do przechowywania szat i naczyń liturgicznych, druga jest skarbcem. Kościół-prezbiterium zwrócony jest w kierunku północno-wschodnim a fasada w kierunku południowo-zachodnim. Fasada podzielona jest na trzy pionowe i dwie poziome części. Część dolna, środkowa ograniczona jest z obu stron parami półkolumn. Na otworze drzwiowym znajduje się tablica z napisem łacińskim De tuis donis, Tibi offeribus (Z Twoich darów, Tobie ofiarujemy). Nad napisem znajduje się wąski gzyms oddzielający łaciński napis od płytkiej wnęki o zaokrąglonych i profilowanych w części górnej rogach. Na ścianie w tej wnęce namalowany jest wizerunek matki Boskiej Częstochowskiej. W częściach dolnych bocznych fasady, na wysokości otworu wejściowego, znajdują się dwie płytki wnęki arkadowe. Wyżej widoczne są dwie nisze ograniczone od dołu wąskim gzymsem. Wewnątrz nich umieszczone są dwa kamienne posągi – św. Pawła i św. Piora. W części centralnej szczytu znajduje się malowidło ścienne przedstawiające ukrzyżowanego Chrystusa i klęczącego u jego stóp św. Jana Nepomucena (patrona parafii).p1070399

            Wnętrze ozdobione jest stylizowanymi pilastrami, zakończonymi od góry gzymsem. Ołtarz główny wykonany jest z zaprawy wapniowo-piaskowej w stylu neorenesansowym, podzielony na trzy części i ograniczony po bokach żłobkowanymi półkolumnami. Półkolumny posiadają złocone kapitele oparte na wysokich ośmiokątnych bazach. Neorenesansowy ołtarz główny i również neorenesansowe cztery ołtarze boczne datowane są na 1917 r. U szczytu ołtarza umieszczone jest malowane oko w trójkącie, otoczone wieńcem złoconych promieni. Pola ograniczone półkolumnami zawierają trzy obrazy: centralnie Matki Boskiej Niepokalanego Poczęcia, z lewej strony wizerunek św. Teresy, z prawej wizerunek patrona parafii św. Jana Nepomucena. Ołtarze boczne zawierają wizerunek św. Józefa z dzieciątkiem Jezus, św. Izydora- patrona rolników, Matki Boskiej Częstochowskiej w złoconej sukience i krucyfiks z wotami. Obrazy świętych oprawione są w szerokie, złocone ramy. Ołtarze te są prostokątne, ze żłobkowanymi lub wypełnionymi ornamentami, pilastrami podtrzymującymi ryzy z motywami roślinnymi i zwieńczone wazonami. Malowidła, które je pokrywają naśladują marmur i złocenia. Znajdują się one na ścianach bocznych, w polach wydzielonych przez pilastry. Tablice epitafijne są wmurowane w ścianę pomiędzy ołtarzami oraz nad konfesjonałami. Epitafia klasycystyczne są z czarnego marmuru:

- Wojciecha Saryusz z Bielskiego fundatora kościoła (zm. 1807 r.) fundowane w 1808 r. przez    żonę Franciszkę z Zapolskich, z herbem Jelita,

- Franciszki z Zapolskich Bielskiej (zm. 1829 r.), z różowego marmuru w obramieniu piaskowca,

- Franciszka Ksawerego Potockiego (zm. 1837 r.) radcy stanu Królestwa Polskiego, - Antoniego Wierzbickiego, pułkownika wojsk polskich (zm. 1847 r.), fundacji żony Tersy z Błażowskich wraz z dziećmi Zofią, Tomaszem i Antonim,

- Ignacego Bielskiego (zm. 1854 r.),

- Zofii z Suchodolskich (zm. 1856 r.), w obramieniu z piaskowca

            Dwie żeliwne tablice epitafijne umieszczone są w płytkich wnękach arkadowych na elewacji frontowej kościoła po obu bokach na wysokości drzwi:

- Jędrzeja Boniewskiego i Anny z Kamińskich Boniewskiej, rodziców ks. Karola Boniewskiego, ufundowana w 1856 r. przez księdza Boniewskiego,

-   ks. kanonika Karola Boniewskiego z końca XIX wieku ufundowana przez jego siostrę

            Kościół pw. Św. Jana Nepomucena w Fajsławicach wraz z całym zespołem przykościelnym został wpisany do rejestru zabytków województwa lubelskiego w dniu 5 lutego 1969 r. pod nr. A/391.

                                          


     Dzwonnica przykościelna

            Wzniesiona została około 1795 r., późnobarokowa, murowana z kamienia wapiennego i cegły ceramicznej pełnej na zaprawie wapiennej obustronnie otynkowana, wyposażona w dwa dzwony. W 1915 roku uszkodzona została przez pocisk artyleryjski. Dzwony zostały w 1915 r. zarekwirowane przez Rosję. W okresie międzywojennym dzwonnica została odbudowana, a w okresie powojennym remontowana.

            Dzwonnica usytuowana jest za prezbiterium kościoła, wyposażona w 3 dzwony. Powierzchnia użytkowa zabudowy wynosi ok. 18,5 m2, natomiast kubatura 200 m3.2

            Zbudowana jest na planie kwadratu. Wyposażona w trzy kondygnacje wyraźnie zaznaczone dzięki podziałom ramowym. Otwory dzwonne umieszczone na ścianach od drugiej kondygnacji wzwyż, zamknięte od góry półkoliście. Na dolnej kondygnacji widoczny jest otwór wejściowy zwrócony w stronę kościoła o kształcie analogicznym do otworów dzwonnych. Dzwonnica zwieńczona jest gzymsem o kilku uskokach. Pokryta dachem namiotowym, wykonanym z blachy.. Symetrycznie między ramionami krzyża umieszczony jest krzyż z dwunastoma promieniami rozwidlonymi na końcu. Krzyż ma kształt lekko wydłużonej kuli połączonej z dachem stożkowym trzonem ograniczonym od dołu zaokrąglonym pierścieniem.

                                                         

 
Kaplica pogrzebowa – kostnica

             Pierwotna kaplica pogrzebowa została wzniesiona w 1795 r. Podczas wojny została zniszczona pociskami działowymi w 1915 r. Odbudowano ją w 1916 r. Jest to budowla jednokondygnacyjna, skierowana frontem w kierunku kościoła . Zbudowana jest na planie skróconego prostokąta. Ściana frontowa podzielona jest wyłaniającym się belkowaniem na część parterową i szczyt. W części parterowej frontu znajduje się prostokątny otwór wejściowy, zaopatrzony w drewniane, okute drzwi. Szczyt jest ograniczony po bokach dwoma prostopadłościennymi słupkami zakończonymi niskim ostrosłupowym zwieńczeniem. Wyłaniające się belkowanie ograniczające szczyt od góry wznosi się z obu stron ukośnie kończąc się małym słupkiem. Na lekko wzniesionym szczycie umieszczony jest stylizowany krzyż, który zdobią cztery falujące promienie i drobne elementy zdobnicze poniżej ramienia krzyża. W każdej ścianie bocznej znajduje się jeden otwór okienny, kryty dwuspadowym dachem z blachy z szerokim okapem Powierzchnia użytkowa zabudowy kostnicy wynosi ok. 60 m2, a kubatura ok. 40 m3. Wyposażenie kostnicy to ołtarz i trzy współczesne obrazy. W kaplicy przechowywane są feretrony oaz sprzęt pogrzebowy.

                                                          


Cmentarz parafialny „stary”

          Cmentarz parafialny „stary” posiada powierzchnię ok. 2,5 ha, w odległości ok. 400 metrów od kościoła na tzw. „Ariańskiej Górze”. Teren cmentarz ma kształt wydłużonego wielokąta zorientowanego długą osią na linii wschód-zachód. Główne wejście znajduje się od strony południowo-zachodniej. Cmentarz został założony w pierwszej połowie XIX wieku. Na jego terenie znajdował się pierwszy kościół drewniany , który uległ spaleniu w 178 r. Na cmentarzu znajdują się pięć alejek głównych nieregularnie sadzonych drzewami. „Stary” cmentarz warto zwiedzić, chociażby ze względu na kilkanaście pomników ciekawych pod względem architektonicznym i historycznym.

100 0259

P1070609

P1070604

P1070605

P1070607

P1070608

                                  


Cmentarze wojenne (Boniewo, Dziecinin)

          Cmentarze wojenne zlokalizowane są przy trasie Lublin – Krasnystaw. Przy bramach frontowych cmentarzy podane są ilości pochowanych żołnierzy różnych narodowości:

1) Boniewo – 1225 żołnierzy armii carskiej i 3300 żołnierzy armii niemiecko austriackiej

2) Dziecinin – 3550 żołnierzy armii carskiej i 5200 żołnierzy armii niemiecko austriackiej

Istnieją przypuszczenia, że faktyczna liczba pochowanych żołnierzy jest zawyżona.

Na cmentarzu wojennym w Boniewie znajdują się 2 zbiorowe mogiły żołnierzy polskich z 1939 r., w których pochowano prawdopodobnie 11 żołnierzy.

Część mogił austriackich i rosyjskich pochodzi z okresu walk rozegranych między 28 sierpnia a 2 września.

Cmentarze wojenne były wielokrotnie porządkowane po I wojnie światowej. W latach 50-tych nastąpiła niemal kompletna dewastacja cmentarzy wojennych. Żeliwne krzyże sprzedawano na złom, rozmyciu uległy nie pielęgnowane mogiły. Od połowy lat 60-tych nastąpiło porządkowanie cmentarzy. Wbudowano w ogrodzenie cmentarne tablice inskrypcyjne z określeniem liczby pochowanych. W ostatnich latach opiekę nad tymi miejscami sprawują uczniowie Szkół Podstawowych.

P1030704

P1110594

P1110596

P1110597

P1110598

P1110600

P1110602

P1110604

P1110605

P1110607

P1110608

P1110610

DMC Firewall is developed by Dean Marshall Consultancy Ltd