Wszyscy miłośnicy historii, a także osoby zainteresowane przeszłością naszego regionu miały okazję wziąć udział w obchodach 150 rocznicy Bitwy pod Fajsławicami, które odbyły się 25 sierpnia 2013 roku w okolicach Szkoły Podstawowej I Gimnazjum w Fajsławicach.

Uroczystości były również związane z pracami archeologicznymi przeprowadzonymi w lesie w miejscowości Ignasin, gdzie w mogile ziemnej znaleziono szczątki 2 powstańców i 10 żołnierzy austriackich z okresu I wojny światowej. Szczątki powstańców zostały przeniesione i pochowane w zbiorowej mogile na starym cmentarzu w Fajsławicach. Mogiła została  gruntownie wyremontowana   i odnowiona. Naprawiono wszelkie zniszczenia spowodowane upływem czasu i przywrócono jej pierwotny wygląd. Aby upamiętnić poległych i miejsce ich pierwszego pochówku w miejscu mogiły ziemnej w Ignasinie stanie pamiątkowa tablica informacyjna.

Drugiego dnia (niedziela) można było m.in. uczestniczyć we mszy św., która została odprawiona w kościele w Fajsławicach w intencji powstańców. Po mszy władze gmin Fajsławice i Trawniki złożyły wieńce na grobie powstańców na starym cmentarzu w Fajsławicach, a także w miejscu bitwy. Po oficjalnej części uroczystości można było obejrzeć wystawę broni oraz akademię przygotowaną przez uczniów ze szkoły w Fajsławicach. Niewątpliwą atrakcją obchodów była rekonstrukcja bitwy pod Fajsławicami przygotowana przez Koło Historyczne 14 Pułku Strzelców Syberyjskich z Przasnysza. Wydarzenie to zgromadziło bardzo wielu ludzi i cieszyło się wielkim zainteresowaniem również wśród mieszkańców sąsiednich gmin. O godzinie 14:00 rozpoczęła się rekonstrukcja bitwy pod Fajsławicami. Jej przebieg wyglądał następująco:

Kobiety i towarzyszące im dzieci pracujące na polu zostały spłoszone przez konnicę kozacką, uciekając w panice do lasu. Kozacy podjechali pod obozowisko powstańcze lecz zostali odparci ogniem strzelców. Siły moskiewskie używając dział rozpoczęły kanonadę artyleryjską powodując ogromne straty w szeregach powstańczych. Resztki walczących „bohaterów” musiały ustąpić nacierającej piechocie i zgodnie z prawdą historyczną przegrać tę krwawą bitwę.

W inscenizacji brały udział niżej wymienione grupy.

Powstańcy:
- GRH 14 Pułk Strzelców Syberyjskich z Przasnysza koło historyczne Towarzystwa Przyjaciół Ziemi Przasnyskiej.
- GRH Zamek Olsztyn.
- Stowarzyszenie „Nasza Historia” z Opola Lubelskiego.
- Mieszkańcy okolic w roli ludności cywilnej i kosynierów.
- Konna Grupa Rekonstrukcji Historycznych „KRESY” z Białegostoku (gościnnie)

Rosjanie:
- Konna Grupa Rekonstrukcji Historycznych „KRESY” z Białegostoku.
- Radzyńskie Stowarzyszenie Kawaleryjskie im. rtm. Wincentego Zawadzkiego.
- GRH Komputowa Chorągiew Stefana Czarnieckiego.
-GRH 14 Pułk Strzelców Syberyjskich z Przasnysza (gościnnie).

Pirotechnika:
- Agama Team Andrzej Robert Janusiewicz z Ostrołęki.

Na koniec dla wszystkich uczestników obchodów  przygotowano poczęstunek w postaci wojskowej grochówki.

Wydarzenie  współfinansowano w ramach działania 413 Wdrażanie lokalnych strategii rozwoju dla małych projektów, tj. operacji, które nie odpowiadają warunkom przyznania pomocy w ramach działań Osi 3, ale przyczyniają się do osiągnięcia celów tej osi.

                                                                                                                                                              Red.